W przeciwieństwie do definicji z dyrektywy 90/314 w sprawie zorganizowanych podróży, wakacji i wycieczek definicja pojęcia „impreza turystyczna” w ustawie o usługach turystycznych obejmuje również tzw. wycieczki jednodniowe – twierdzi dr Piotr Cybula, adiunkt w AWF Kraków
Ustawodawca polski zapewnia konsumentom szerszą ochronę i nawet gdyby dyrektywa zmieniła się w tym zakresie, nie trzeba będzie zmieniać prawa polskiego.
Korzystających z tzw. wyjazdów pakietowych w prawie europejskim chronią przede wszystkim przepisy dyrektywy Rady 90/314 z 13 czerwca 1990 r. w sprawie zorganizowanych podróży, wakacji i wycieczek. Komisja Europejska zapowiada jednak, że w najbliższym czasie należy spodziewać się jej nowelizacji. Przy tej okazji rozważany będzie m.in. problem pojęcia „impreza turystyczna”. Ma ono fundamentalne znaczenie dla określenia granic ochrony konsumenta. Obecnie „impreza turystyczna” została zdefiniowana jako wcześniej ustalona kombinacja nie mniej niż dwóch z następujących usług sprzedawanych lub oferowanych do sprzedaży w łącznej cenie i trwających dłużej niż 24 godziny lub obejmujących nocleg: transport; zakwaterowanie; inne usługi turystyczne niezwiązane z transportem lub zakwaterowaniem stanowiące znaczącą część imprezy turystycznej.
Tym samym ochrona ta nie obejmuje wyjazdów, które nie trwają ponad 24 godziny i nie obejmują noclegu (np. jednodniowych pielgrzymek czy wyjazdów na mecze piłkarskie).
Komisja Europejska dostrzegła jednak, że tego rodzaju wyjazdy mogą kosztować więcej niż przeciętny tygodniowy wyjazd „pakietowy”, a potrzeba ochrony konsumenta jest podobna. Nie dziwi więc, że powrócono do tego problemu obecnie, podczas prac nad nowelizacją dyrektywy 90/314.
Na problem ten zwrócił ostatnio uwagę Michał Kosiarski w artykule „Jednodniowe pielgrzymki to też wyjazdy turystyczne” („Rzeczpospolita” z 29 stycznia). Autor przytaczał tam fakt, że jednodniowe pielgrzymki, np. na Jasną Górę lub do Lichenia, oraz wyjazdy do miejsc atrakcyjnych turystycznie, które łączą zwiedzanie z prezentacjami materacy, garnków, pościeli itp., ani w dyrektywie 90/314/WE, ani bazującej na niej ustawie o usługach turystycznych (Dz. U. z 2004 r. nr 223, poz. 2268 ze zm.) nie należą do takich wyjazdów turystycznych. Ich organizatorzy nie muszą więc spełniać wielu wymogów biurokratycznych i finansowych.
Według Piotra Cybuli zaprezentowana powyżej teza w części odnoszącej się do prawa polskiego nie jest trafna. Jak wiadomo, dyrektywa 90/314 ma charakter minimalny (art. 8). Poszczególne państwa członkowskie mogą – co do zasady – wprowadzić rozwiązania chroniące konsumentów w większym stopniu. Tak też, w omawianym zakresie, uczynił ustawodawca polski.
Zgodnie z art. 3 pkt 2 ustawy o usługach turystycznych „impreza turystyczna” to co najmniej dwie usługi turystyczne tworzące jednolity program i objęte wspólną ceną, jeżeli usługi te obejmują nocleg lub trwają ponad 24 godziny albo jeżeli program przewiduje zmianę miejsca pobytu. Tym samym w ustawie z imprezą turystyczną mamy do czynienia, także jeżeli trwa ona poniżej 24 godzin i nie obejmuje noclegu, ale program przewiduje zmianę miejsca pobytu. Oznacza to, że regulacja ta odpowiada potencjalnemu kierunkowi zmiany dyrektywy 90/314 i nie trzeba wprowadzać rozwiązania unijnego.
Powracając jednak do nowelizacji dyrektywy, komisja chce także, aby oferty zawarte w broszurach informacyjnych były wiążącą częścią umowy. Będzie też więcej okoliczności, w których klient mógłby zrezygnować z umowy. Teraz wiąże się to głównie z podwyższeniem ceny wyjazdu. Klienci za to słono płacą, np. za rezygnację z przyczyn losowych, chyba że wykupią dodatkowe ubezpieczenie. Prawdopodobnie powstanie też uniwersalny system kalkulowania odszkodowania za rezygnację z wyjazdu. W nowelizacji dyrektywy znajdą się także precyzyjne zasady składania i rozpatrywania reklamacji.
Z naszej strony podkreśla się również uregulowanie uprawnień przewodnickich np. w Niemczech przewodnikiem może zostać każdy, kto zarejestruje taką działalność, natomiast w Polsce trzeba przejść specjalne kursy.
Dużym problemem są także opóźnienia lotów. Często powstają z winy przewoźnika bądź lotniska, tymczasem odpowiedzialność finansową wobec klienta ponosi biuro podróży. Linie lotnicze muszą natomiast zapewnić pasażerom opóźnionego lotu napoje, jedzenie, łączność z bliskimi, a niekiedy nawet noclegi. Te przepisy przydałoby się doprecyzować i jasno określić, kto, za co i kiedy odpowiada.
Poprawiona dyrektywa ma objąć ochroną również osoby, które samodzielnie organizują sobie wyjazdy i korzystają z produktów różnych usługodawców (linii lotniczych, hoteli, firm wycieczkowych, wynajmujących samochody), zamiast kupować je w pakiecie od biura podróży.
Źródło: Rzeczpospolita – 29.01.2008 r. i 6.02.2008 r.
| 
